Sorumluluk Nedir?

Sorumluluk bireylerin üzerine düşen vazifeleri yerine getirmesi, etken olduğu olayların sonuçlarını üstlenmesi, kendi faaliyetlerinden doğacak her türlü neticeyi kabul etmesi anlamına gelmektedir. Kısaca sorumluluk yapmamız gereken görevlerdir ve yaptığımız tüm faaliyetlerin sonuçlarını kabul etmektir.

Toplumu oluşturan bireyler, yaşadığı topluma ve kendine karşı bazı yapması gereken zorunluluklara sahiptir. Bu zorunlulukların tamamının oluşturduğu ögelere, sorumluluk denir. Sorumluluk sadece tek yönlü değildir. Yani yapmamız gereken ödevleri devlete, toplumdaki diğer insanlara ve kendimize karşı yaparız.

Sorumluluk, kişiden kişiye değişen ya da evrensel olan ögeler olabilir. Mesela, askerlik yapmak, kişisel bir sorumluluktur ama insanın kendi ailesini kurmak istemesi ve buna karşı yerine getirmesi gereken durumlar ise evrensel sorumluluklardır.

Toplum içerisinde herkesin üstlenmiş olduğu bir rol vardır. Aynı zamanda her insana verilen çeşitli özgürlükler bulunmaktadır. İşte hem bu sahip olduğumuz roller, hem de sahip olduğumuz özgürlüklerden dolayı bir takım sorumluluklar yani ödevler verilir. Örnek verelim. Bizlerin mülkiyet hakkı vardır; ama yanında da vergi verme sorumluluğumuz vardır. Veya anne rolünün çocuğuna bakma sorumluluğu, aşçı rolünün lezzetli yemek yapma sorumlulukları olduğu gibi…

Sorumluluk bilinci nedir?

Sorumluluk bilinci olan insanlar, kendi sınırlarını bilir ve başkalarının sınırlarının da farkındadır. Bu yüzden, onlara karşı sorumlu olduğu için daha huzurlu ve daha sosyal bir toplumun inşasını da kolaylaştırırlar.

Sorumluluk, genelde hayatın belirli evrelerinde değişkenlik gösterir. İlk okula başlar başlamaz, eğitim hayatındaki sorumluluğu başlar insansın. Daha sonra, üniversite sorumluluğu, askerlik sorumluluğu ve evlilik… Kısacası, hayatın her aşamasında, sorumluluk farklılaşarak kişinin uyması gereken ödevleri ortaya çıkarır. Sorumluluğunun bilincinde olan insanlar, tüm bu aşamaları, olması gerektiği gibi yerine getirir ve bu da hem kendisi hem de toplum için en iyisi olur.

Bilgi Notu: Sorumluluk; 5. sınıf sosyal bilgiler dersinin ilk ünitesinde işlenmektedir.