Türkiyede Meydana Gelen Büyük Depremler ve Tarihleri

Türkiye, depremlerin meydana gelmesi ve büyüklüğü ile ilgili koşullar (sismik özellikler) bakımından kritik bir konumdadır. Ülkemiz, Avrasya levhası ve Arap levhası ile Afrika levhası arasında bulunmaktadır. Bununla birlikte başta Kuzey Anadolu Fay Zonu (hattı), Doğu Anadolu Fay Zonu ve Batı Anadolu Fay Zonu olmak üzere deprem kuşağı olma özelliği ile ülkemiz, tarih boyunca büyük depremlere sahne olmuştur.

Bu depremlerde çok büyük yıkımlar ve can kayıpları yaşanmıştır. Ülkemizdeki depremler kronolojisini bilmek, etkilerini ve sonuçlarını değerlendirmek suretiyle en üst düzeyde önlem almak şarttır. Bu gerçekten hareketle, Türkiye’de meydana gelen büyük depremler ve tarihleri önem arz etmektedir.

Yukarda bahsettiğimiz fay zonları (yerkabuğundaki kırıklar) nedeniyle riskli bölgede olan Türkiye’de meydana gelen depremleri, 1900 yılı öncesi tarihsel depremler ve 1900 yılı ve sonrasında gerçekleşen depremler olmak üzere iki başlık altında listelemek mümkündür.

1900 Yılı Öncesi Tarihsel Depremler

13 Aralık 115 Antakya Depremi
7,5 büyüklüğündeki 115 Antakya Depremi, Türkiye’de en çok can kaybına neden olmuş depremdir. 260.000 kişinin hayatını kaybettiği bu deprem “Küçük Kıyamet” olarak anılan 1509 Büyük İstanbul depreminden bile daha şiddetlidir.

19 Mayıs 526 Antakya depremi
8 Büyüklüğündeki bu depremde tam 250 bin kişi yaşamdan kopmuştur.

24 Kasım 847 Şam Depremi
Şam’da meydana gelen 7,3 büyüklüğündenki depremde 20 bin kişi doğal afetten hayattan koptu. Şam depremi Anadolu’da da ciddi bir şekilde hissedilmiştir.

268 Kilikya Depremi (Kilikya, Anadolu)
268 yılında meydana gelen depremde 60 bin kişi can vermiştir.

1509 Büyük İstanbul Depremi
10 Eylül 1509 tarihinde yaşanan ağır İstanbul Depremi, Küçük Kıyamet (Kıyamet-i Suğra) ismi verilecek kadar büyük bir depremdir. 1509 Büyük İstanbul Depremi o zamanlar 160 bin nüfusa sahip olan İstanbul’da, 13 bin kişi hayatını kaybetmiştir. Depremde İstanbul’daki bir çok bina tamamen yıkılmış veya zarar görmüştür.

1653 Doğu İzmir Depremi
23 Şubat 1653 tarşhşnde meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki Doğu İzmir depremi, 2.500 kişinin ölümüne yol açmıştır.

17 Ağustos 1668 Anadolu Depremi
8 büyüklüğündeki depremin 8.000 kişinin ölümüne yol açtığı bilinmektedir.

10 Temmuz 1688 İzmir Depremi
7 büyüklüğündeki 1688 İzmir depremi 16.000 can kaybına yol açmıştır.

1766 Büyük İstanbul Depremi
22 Mayıs 1766 Perşembe sabahı meydana gelen 1766 Büyük İstanbul Depremi, İzmit’ten Tekirdağ’a kadar uzanan geniş bir alanda etkili olmuştur. Depremde 4.000’den fazla kişi maalesef yaşamlarından oldu.

28 Temmuz 1855 Bursa Depremi
1,900 kişinin hayatını kaybettiği bu deprem 6.7 büyüklüğündedir.

1859 Erzurum Depremi
2 Haziran 1859 tarihinde saat 10.30’da meydana gelen ve 9 şiddetinde hissedilen bu büyük depremde 15.000 can kaybı olmuştur.

3 Nisan 1881 Sakız Adası-Çeşme-Alaçatı Depremi
7.3 büyüklüğündeki depremde 7,866 kişi hayatını kaybetmiştir.

1894 Büyük İstanbul Depremi
10 Temmuz’da Marmara Denizi’nde, saat 12:24’te meydana gelen 1894 İstanbul depreminde, 1349 kişi hayatını kaybetti. Deprem nedeniyle 1,5 m yüksekliğinde tsunami oluştu.

1900 Yılı ve Sonrasında Gerçekleşen Depremler

1903 Malazgirt, Muş Depremi
29 Nisan 1903 tarihinde meydana gelen ve 6.7 büyüklüğündeki bu depremde 600 kişi hayatını kaybetmiştir.

1912 Mürefte Depremi
7.3 büyüklüğündeki 9 Ağustos 1912 tarihinde meydana gelen 1912 Mürefte Depremi 216 kişinin ölümüne yol açmıştır.

1903 Malazgirt, Muş Depremi
29 Nisan 1903 tarihinde meydana gelen ve 6.7 büyüklüğündeki bu depremde 600 kişi hayatını kaybetmiştir.

1912 Mürefte Depremi
7.3 büyüklüğündeki 9 Ağustos 1912 tarihinde meydana gelen 1912 Mürefte Depremi 216 kişinin ölümüne yol açmıştır.

1914 Burdur Depremi
6.9 büyüklüğündeki depremde 300 kişi hayatını kaybetti.

1919 Ayvalık Depremi
7.0 büyüklüğündeki depremde, Ölü veya yıkılan bina sayısı bilinmemekle birlikte, bu deprem sonucunda Ayvalık şehrinin ciddi bir hasara uğradığı bilinmektedir.

1924 Pasinler Depremi
13 Eylül 1924 tarihinde meydana gelen 6.9 büyüklüğündeki depremde 60 kişi hayatını kaybetti.

Ağustos 1925 Denizli-Afyonkarahisar Sınırı
Saat 8.45’te meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki depremde 3 kişi hayatını kaybetmiştir.

1926 Kars Depremi
22 Ekim 1926 tarihinde, Türkiye-Ermenistan sınırında meydana gelen 6.0 büyüklüğündeki depremde 355 kişi hayatını kaybetti.

1928 Ödemiş-Torbalı Depremi
31 Mart 1928 tarihinde, saat 02:29’da Ödemiş’te 6.5 büyüklüğünde bir deprem olmuş, aynı gün 07:12’de de Torbalı’da 5.2 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Bu depremlerde 60 kişi hayatını kaybetmiştir.

1929 Suşehri Depremi
18 Mayıs 1929 tarihinde Sivas’ın Suşehri ilçesinde meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki depremde 64 yurttaşımız hayatını kaybetmiştir.

1930 Hakkâri Depremi
7 Mayıs 1930’da saat 00:34’te Türkiye-İran sınırında neydana gelen 7.6 büyüklüğündeki depremde 2,514 kişi hayatını kaybetti.

19 Temmuz 1933 Çivril, Denizli
5.7 büyüklüğündeki bu deprem sonucunda 20 kişi hayatını kaybetti.

1935 Erdek-Marmara Depremi
4 Ocak 1935 günü, saat 16:41’de Balıkesir Erdek’te meydana gelen 6.4 büyüklüğündeki depremde 5 kişi hayatını kaybetti.

1935 Digor Depremi
1 Mayıs 1935 günü saat 12:24’te Kars, Kağızman’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki bu depremde 200 kişi hayatını kaybetmiştir.

1938 Kırşehir Depremi
19 Nisan 1938 tarihindeki deprem 6.6 büyüklüğündeydi ve Kırşehir’de 160 kişi hayatını kaybetmiştir.

1939 Dikili depremi
60 yurttaşımın hayatını kaybettiği bu deprem, 22 Eylül 1939 günü saat 02:36 meydana gelmiş ve 60 yurttaşımız hayatını kaybetmiştir.

1939 Erzincan Depremi
21 Kasım 1939 tarihinde, saat 10:48’de meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki bu deprem nedeniyle 43 kişi hayatını kaybetti.

1939 Erzincan Depremi
27 Aralık 1939 tarihinde saat 01:57’de meydana gelen 7.9 şidetindeki bu büyük depremde tam 33 bin kişi hayatını kaybetti. 1939 Erzincan Depremi; Türkiye sınırları içerisinde yaşanmış en şiddetli ve büyüklük olarak kaydedilen en büyük deprem oldu. Bu depremle birlikte ilk kez Kuzey Anadolu Fay Hattı tespit edilmiş oldu. Türkiye’de deprem ile ilgili konular, bu felaketten sonra da ele alınmaya başladı.

Ağustos 1925 Denizli-Afyonkarahisar Sınırı
Saat 8.45’te meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki depremde 3 kişi hayatını kaybetmiştir.

1926 Kars Depremi
22 Ekim 1926 tarihinde, Türkiye-Ermenistan sınırında meydana gelen 6.0 büyüklüğündeki depremde 355 kişi hayatını kaybetti.

1928 Ödemiş-Torbalı Depremi
31 Mart 1928 tarihinde, saat 02:29’da Ödemiş’te 6.5 büyüklüğünde bir deprem olmuş, aynı gün 07:12’de de Torbalı’da 5.2 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Bu depremlerde 60 kişi hayatını kaybetmiştir.

23 Mayıs 1941 Muğla Depremi
6.0 büyüklüğündeki depremde 4 kişi hayatını kaybetti.

1941 Van-Erciş Depremi
10 Eylül 1941 yılında meydana gelen ve 5.9 büyüklüğünde olan depremde 192 kişi hayatını kaybetmiştir.

12 Kasım 1941 Erzincan Depremi
Saat 12:04’te meydana gelen 5.9 Mw büyüklüğündeki depremde 15 vatandaş hayatını kaybetti.

13 Aralık 1941 Muğla Depremi
6.5 Mw büyüklüğündeki deprem nedeniyle 2 kişi hayatını kaybetmiştir.

15 Kasım 1942 Bigadiç, Balıkesir Depremi
6.1 MS büyüklüğündeki depremde 16 can kayıbı oldu.

21 Kasım 1942 İskilip, Çorum Depremi
2 Kişinin öldüğü depremin büyüklüğü 5.5 Mw olarak belirtilmektedir.

1942 Niksar-Erbaa depremi
20 Aralık 1942 tarihinde meydana gelen çok şiddetli bir depremdir. 7.0 büyüklüğündeki deprem nedeniyle 3.000 kişi hayatını kaybetmiştir.

Adapazarı-Hendek Depremi
20 Haziran 1943 saat 17:32’de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki deprem 336 kişinin ölümüne neden olmuştur.

1943 Tosya-Ladik Depremi
27 Kasım 1943 tarihinde saat 00:20 meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde 4.000 kişi hayatını kaybetti.

1944 Bolu-Gerede Depremi
1 Şubat 1944 günü saat 05:22’de meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremdir. 3,959 kişi ölmüştür.

25 Haziran 1944 Uşak-Kütahya sınırı
Ölü 21, depremin büyüklüğü: 6.0

1944 Ege Denizi Deprem
6 Ekim 1944 saat 04:34’te meydana gelen 1944 Ege Denizi depreminde 30 kişi ölmüştür.

20 Mart 1945 Ceyhan, Adana Depremi
Büyüklüğü 6.0, can kaybı 13

21 Şubat 1946 Ilgın, Konya Depremi
Can kaybı 12, büyüklüğü 5.5

1946 Varto Depremi
31 Mayıs 1946 Varto, Muş depreminde 839 kişi hayatını kaybetti. Deprem 5.9 büyüklüğünde olarak belirtilmiştir.

1949 Ege Denizi Depremi
23 Temmuz 1949 saat 17:03^teki 6.6 büyüklüğündeki deprem İzmir Karaburun açıklarında meydana gelmiştir. Depremdeki can kaybı 7

1949 Karlıova Depremi
17 Ağustos 1949 TSİ 20:44 Karlıova, Bingöl depremidir. 6.7 büyüklüğündeki depremde can kaybı 450’dir.

8 Nisan 1951 İskenderun Körfezi Depremi
Ölü sayısı: 6, Büyüklüğü: 5.8

1951 Kurşunlu Depremi
13 Ağustos 1951 Kurşunlu, Çankırı Depremi. 50 ölü. Depremin büyüklüğü 6.9

3 Ocak 1952 Pasinler, Erzurum Depremi
41 Ölü, Depremin büyüklüğü: 5.8

22 Ekim 1952 İmamoğlu, Adana Depremi
50 Ölü, Depremin büyüklüğü: 5.6

1953 Yenice-Gönen Depremi
18 Mart 1953 saat 21:06’da meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde 265 can kaybı olmuştur.

7 Eylül 1953 Karabük-Kastamonu-Çankırı Sınırı
Depremde (6.0 büyüklüğünde) 2 can kaybı olmuştur.

1955 Söke Depremi
16 Temmuz 1955 tarihindeki 6.8 büyüklüğündeki deprem nedeniyle 23 kişi hayatını kaybetmiştir.

20 Şubat 1956 Eskişehir Depremi
1 can kaybının olduğu depremin büyüklüğü 6.4 tür.

1957 Fethiye Depremleri
24-25 Nisan 1957 tarihinde saat 21:17 ve saat 04:26’da meydana gelen, 7.1 ve 7.3 büyüklüğündeki depremlerdir.
Fethiye’de 1,500’e yakın bina yıkıldı. Bu iki büyük depreme rağmen; dönemin Fethiye kaymakamı Nezih Okuş’un ikinci büyük depremin olacağını tahmin etmesi ve bu yüzden halkı evlerine girmemeye ikna etmesi sayesinde can kaybı 19’un üstüne çıkmadı.

1957 Abant Depremi
26 Mayıs 1957 tarihinde meydana gelen 7.1 büyüklüğündeki depremde 52 kişi hayatını kaybetti.

18 Eylül 1963 Marmara Denizi (İstanbul açıkları)
6.3 büyüklüğündeki deprem 1 can almıştır.

14 Haziran 1964 Malatya-Adıyaman sınırı
8 kişi ölmüştür. Depremin büyüklüğü 6.0

1964 Manyas Depremi
6 Ekim 1964 tarihinde meydana gelen 7.0 büyüklüğündeki Manyas, Balıkesir depreminde 23 kişi hayatını kaybetti.

13 Haziran 1965 Honaz, Denizli
5.7 büyüklüğündeki depremde 14 kişi öldü.

1966 Varto Depremi
7 Mart 1966 Varto-Hınıs sınırı (Muş-Erzurum sınırı)
19 Ağustos 1966 Varto-Hınıs sınırı (Muş-Erzurum sınırı)
6.9 büyüklüğündeki ilk deprem 7 Mart 1966’da Muş-Erzurum sınırında oldu ve 14 kişi hayatını kaybetti. İkinci ve ana depremde ise 2394 kişi hayatını kaybetti.

1967 Mudurnu Depremi
22 Temmuz 1967 Mudurnu, Bolu
7.2 büyüklüğündeki depremde 89 kişi hayatını kaybetti.

1968 Amasra Depremi
3 Eylül 1968 Amasra açıkları, Bartın ve Zonguldak’ı etkileyen 6.5 büyüklüğündeki depremde 29 kişi hayatını kaybetti.

1969 Alaşehir Depremi
28 Mart 1969 Alaşehir, Manisa’yı etkileyen 6.5 büyüklüğündeki be depremde 53 kişi hayatını kaybetti.

Gediz, Kütahya Depremi
28-Mar- 1970 tarihinde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde 1,086 kişi hayatını kaybetmiştir.

1971 Burdur Depremi
12-May-1971 tarihinde meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki depremde 57 kişi hayatını kaybetmiştir.

1971 Bingöl Depremi
Bingöl 22-May-71 tarihinde meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki depremde 878 kişi hayatını kaybetmiştir.

1975 Lice Depremi
Lice, Diyarbakır 06-Eyl-75 tarihinde meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremde 2,385 kişi hayatını kaybetmiştir.

1976 Çaldıran Depremi
Muradiye, Van 24-Kas-76 tarihinde meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki depremde 3,840 kişi hayatını kaybetmiştir.

Biga, Çanakkale
05-Tem 1983 tarihinde meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki depremde 5 kişi hayatını kaybetmiştir.

1983 Erzurum Depremi
Narman, Erzurum 30-Eki 1983 tarihinde meydana gelen 6.9 büyüklüğündeki depremde 1,155 kişi hayatını kaybetmiştir.

Şenkaya, Erzurum
18-Eyl-84 tarihinde meydana gelen 6.4 büyüklüğündeki depremde 3 kişi hayatını kaybetmiştir.

Doğanşehir, Malatya
5 Mayıs – 6 Haziran 1986 5.9 – 5.6 büyüklüğündeki depremde 10 kişi hayatını kaybetmiştir.

1988 Spitak Depremi
07-Ara-1988 tarihinde meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki depremde Ermenistan’da en az 25 bin kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 100 bin kişi yaralandı. Kars’ın Akyaka ilçesinde ise 5 kişi hayatını kaybetti.

1992 Erzincan Depremi
13-Mar-1992 tarihinde meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki depremde 653 kişi hayatını kaybetmiştir.

1995 Dinar Depremi
Dinar, Afyonkarahisar 01-Eki-95 tarihinde meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki depremde 90
kişi hayatını kaybetmiştir.

Mecitözü, Çorum
14-Ağu-1996 tarihinde meydana gelen 5.6 büyüklüğündeki depremde 1 kişi hayatını kaybetmiştir.

Samandağ, Hatay
22-Oca-97 tarihinde meydana gelen 5.4 büyüklüğündeki depremde 1 kişi hayatını kaybetmiştir.

1998 Adana-Ceyhan Depremi
Ceyhan, Adana 27-Haz-98 tarihinde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremde 146 kişi hayatını kaybetmiştir.

1999 Gölcük Depremi
Kocaeli 17-Ağu-99 tarihinde meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki depremdeki bu deprem 1976 yılında gerçekleşen Muradiye Depreminden sonra gerçekleşen en şiddetli ve bu kadar yakın bir zamanda on binlerce ölü ile yaralıların olduğu depremdi. Bu deprem, ülkenin ekonomisine de önemli ölçüde zarar vermişti. 17,118 kişi hayatını kaybetmiştir.

1999 Düzce Depremi
Düzce 12-Kas-99 tarihinde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde 894 kişi hayatını kaybetmiştir.
kişi hayatını kaybetmiştir.

Orta, Çankırı
06-Haz-00 tarihinde meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki depremde 3 kişi hayatını kaybetmiştir.

Sultandağı, Afyonkarahisar
15-Ara-2000 tarihinde meydana gelen 5.8 büyüklüğündeki depremde 6 kişi hayatını kaybetmiştir.

2002 Sultandağı Depremi
Sultandağı, Afyonkarahisar 03-Şub-2002 tarihinde meydana gelen 6.5 büyüklüğündeki depremde 44 kişi hayatını kaybetmiştir.

Pülümür, Tunceli
27-Oca-2003 tarihinde meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki depremde (HRV, USGS) 1 kişi hayatını kaybetmiştir.

2003 Bingöl Depremi
Bingöl 01-May-2003 tarihinde meydana gelen 6.4 büyüklüğündeki depremde (HRV, USGS) 177 kişi hayatını kaybetmiştir.
kişi hayatını kaybetmiştir.

Aşkale, Erzurum
25-28 Mart 2004 tarihinde meydana gelen 5.1 büyüklüğündeki depremde 9 kişi hayatını kaybetmiştir.

2004 Doğubayazıt Depremi
02-Tem-2004 tarihinde meydana gelen 5.2 büyüklüğündeki depremde 17-18 kişi hayatını kaybetmiştir.

Hakkâri 25-Oca-2005
4.8 ve 5.5 büyüklüğündeki depremlerde 2 kişi hayatını kaybetmiştir.

Karlıova, Bingöl Depremleri
12-14-23 Mart ve 6 Haziran 2005 5.7 ve 5.9 büyüklüğündeki depremlerde can kaybı olmamıştır

2005 İzmir Depremleri
17-21 Ekim 2005 5.7 ve 5.9 büyüklüğündeki depremde 2 kişi hayatını kaybetmiştir.

2010 Elazığ Depremi
Karakoçan, Elâzığ 08-Mar-10 6,1 büyüklüğündeki depremde (HRV) 41 kişi hayatını kaybetmiştir.

2011 Simav Depremi
Simav, Kütahya 19-May-11 5.8 büyüklüğündeki depremde (HRV) 2 kişi hayatını kaybetmiştir.

Ekim 2011 Van Depremi
Tabanlı, Van 23-Eki-2011 7,2 büyüklüğündeki depremde 601 kişi hayatını kaybetmiştir.

Kasım 2011 Van Depremi
Edremit, Van 09-Kas-2011 5,6 büyüklüğündeki depremde 40 kişi hayatını kaybetmiştir.

Fethiye, Muğla
10-Haz-12 6,0 büyüklüğündeki depremde 1 kişi hayatını kaybetmiştir.
(Ölüdeniz açıkları)

2019 İstanbul Depremi (Silivri açıkları)
26-Eyl-2019 tarihinde meydana gelen 5,7 büyüklüğündeki depremde can kaybı olmamıştır.

2020 Elazığ Depremi

Şiddet 6.7 – 41 ölü